Journalist: ‘జర్నలిస్ట్’ అనే పదం చాలా మంది.. ఎన్నో సార్లు వినే ఉంటారు. వార్తలు సేకరించి, విశ్లేషించి, ప్రజలకు చేరవేసే వ్యక్తిని జర్నలిస్ట్ అంటాం. కానీ, ఈ పదం ఎలా పుట్టింది? అనే డౌట్ ఎప్పుడైనా వచ్చిందా? దీని వెనక ఉన్న కథ చాలా ఆసక్తికరంగా ఉంటుంది.
‘జర్నలిస్ట్’ పదం మూలాలు లాటిన్ భాషలో ఉన్నాయి. ‘డైర్నస్’ అనే లాటిన్ పదం నుంచి ఈ పదం వచ్చింది, దీని అర్థం ‘రోజువారీ’. ఈ పదం ఫ్రెంచ్ భాషలో ‘జర్నల్’ రూపంలోకి మారింది, అంటే రోజువారీ రికార్డు లేదా వార్తాపత్రిక అని అర్థం. 17వ శతాబ్దంలో ఐరోపాలో వార్తాపత్రికలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. ఈ పత్రికలు రోజువారీ సంఘటనలను, వార్తలను ప్రచురించేవి. అందుకే వాటిని ‘జర్నల్స్’ అని పిలిచేవారు.
18వ శతాబ్దంలో ‘జర్నలిస్ట్’ అనే పదం ఆంగ్లంలోకి వచ్చింది. మొదట్లో, ఈ పదం వార్తాపత్రికలకు రచనలు చేసే వారిని సూచించేది. కానీ, కాలక్రమంలో ఈ పదం అర్థం బాగా వాడకంలోకి వచ్చింది. వార్తలు సేకరించడం, వాస్తవాలను తనిఖీ చేయడం, సమాజంలో జరిగే అన్యాయాలను బయటపెట్టడం వంటి బాధ్యతలన్నీ జర్నలిస్ట్ పనిలో భాగమయ్యాయి.
భారతదేశంలో జర్నలిజం 18వ శతాబ్దం చివరలో బ్రిటిష్ హయాంలో మొదలైంది. జేమ్స్ ఆగస్టస్ హికీ అనే వ్యక్తి 1780లో ‘బెంగాల్ గెజెట్’ అనే తొలి వార్తాపత్రికను ప్రారంభించాడు. అప్పటి నుంచి జర్నలిస్ట్లు సమాజంలో మార్పు తీసుకొచ్చే శక్తిగా మారారు. తెలుగు జర్నలిజం కూడా 19వ శతాబ్దంలో ‘కందుకూరి వీరేశలింగం’ వంటి వారి రచనలతో బలపడింది.
ఈ రోజు జర్నలిస్ట్ అంటే కేవలం వార్తలు రాసేవాడు మాత్రమే కాదు. టీవీ, రేడియో, సోషల్ మీడియా వంటి వేదికల్లో సమాచారాన్ని అందించే వ్యక్తి. ప్రజలకు సత్యాన్ని చేరవేయడం, అధికారులను ప్రశ్నించడం వంటి బాధ్యతలతో జర్నలిస్ట్ పదం ఓ గొప్ప వృత్తిగా మారింది.
అయితే సోషల్ మీడియాలో ‘జర్నలిస్ట్’ అని చెప్పుకునేవాళ్ల సంఖ్య పెరగడంతో సమాచారం గందరగోళంగా మారి, విశ్వసనీయత తగ్గి, సమాజంలో అశాంతి పెరుగుతోంది. దీన్ని అడ్డుకోవడానికి ముందు ప్రజల్లో సమాచార సాక్షరతను పెంచాలి. అంటే, నిజమైన వార్తల్ని గుర్తించే నైపుణ్యం కలిగించాలి. అలాగే, నిజాయతీగల జర్నలిజాన్ని ప్రోత్సహించి, నీతివంతమైన రిపోర్టింగ్ను ముందుంచాలి. తప్పుడు సమాచారం పంచేవాళ్లపై కఠిన చర్యలు తీసుకోవాలి. సోషల్ మీడియా ప్లాట్ఫారమ్లు కూడా తప్పుడు వార్తల్ని తొలగించేందుకు కట్టుబడి ఉండాలి. ఇలా అందరూ కలిసి పనిచేస్తే, సమాచార వ్యవస్థలో విశ్వసనీయత, సామరస్యం పెరుగుతాయి.