Tomato virus: మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఇటీవల “టమాటా వైరస్” అని పిలవబడుతున్న వైరల్ వ్యాధి పెద్ద కలకలం రేపుతోంది. ఈ వ్యాధి ప్రధానంగా 6 నుంచి 13 ఏళ్ల వయస్సు కలిగిన చిన్నారుల్లో వేగంగా వ్యాపిస్తోంది. వైద్యుల వివరాల ప్రకారం, ఇది సాధారణ ‘హ్యాండ్-ఫుట్-మౌత్ డిసీజ్’ (HFMD) వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్‌కు చెందినది. చిన్నారుల చేతులు, కాళ్లు, ముక్కు చుట్టూ చిన్న ఎరుపు బొప్పులు లేదా దద్దుర్లు వలన దీనిని ‘టమాటా వైరస్’ అని పేరుపెట్టారు. ఈ వ్యాధి లక్షణాలు ఏమిటి, ఎలా వ్యాప్తి చెందుతుంది అనేది తెలుసుకుందాం.
200కి పైగా కేసులు నమోదు
ఈ వ్యాధి కోవిడ్-19 తర్వాత మళ్లీ భారతదేశంలో పెరిగిన HFMD ఒక భాగం. మధ్యప్రదేశ్‌లోని భోపాల్, ఇందోర్, జబల్‌పూర్ వంటి ప్రధాన నగరాల్లో ఈ ఏడాది (2025) ఆగస్టు నుంచి సెప్టెంబరు వరకు 200కి పైగా కేసులు నమోదయ్యాయి. ఈ వ్యాధి ముఖ్యంగా పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులు, చిన్నారులకు వేగంగా వ్యాప్తి చెందుతోంది, ఎందుకంటే చిన్నారులు ఒకరితో ఒకరు దగ్గరగా ఉండటం వలన ఈ వ్యాధి వస్తుందని వైద్యులు వెల్లడించారు.
వ్యాధి లక్షణాలు- గుర్తింపు
టమాటా వైరస్ సోకిన చిన్నారుల్లో మొదటి లక్షణాలు ఇన్ఫెక్షన్ తర్వాత 3-6 రోజుల్లో కనిపిస్తాయి. మొదట జ్వరం, గొంతు నొప్పి, అలసట వస్తాయి. తర్వాత చేతులు, పాదాలు, అరికాళ్లపై ఎర్రటి దద్దుర్లు లేదా రాషెస్ ఏర్పడతాయి. ఇవి 2-6 మి.మీ. పరిమాణంలో ఉంటాయి, నొప్పి లేకుండా ఉంటాయి కానీ పగిలిపోతే అల్సర్లు ఏర్పడతాయి. నోటిలో, భుజాలపై, మెడ కింద, కడుపు చుట్టూ కూడా ఇలాంటి దద్దుర్లు వస్తాయి. నోటి లోపల, నాలుకపై ఏర్పడి తినడానికి ఇబ్బంది చేస్తాయి. కొన్ని సందర్భాల్లో కళ్లు, వీపులై కూడా రాషెస్ కనిపించవచ్చు.
మధ్యప్రదేశ్‌లో ఈ కేసుల్లో 70శాతం మంది చిన్నారులు 8-10 ఏళ్ల వయస్సులో ఉన్నారు. తీవ్రమైతే మెదడు పుండు (ఎన్సెఫలైటిస్), మెదడు మెమ్బ్రేన్‌ల పుండు (మెనింజైటిస్) వంటి సమస్యలు వచ్చే అవకాశం ఉంది, అయితే ఇది అరుదుగా వస్తుంది. వైద్యులు ఈ లక్షణాలు కనిపించినప్పుడు వెంటనే గుర్తించి, వైరల్ టెస్టులు (థ్రోట్ స్వాబ్ లేదా స్టూల్ సాంపిల్) చేయాలని సూచిస్తున్నారు.
Also Read: Redmi Smartphone: DSLRకే సవాల్ విసిరిన రెడ్మీ!.. 200MP కెమెరా, 8K వీడియో రికార్డింగ్
వేగంగా వ్యాప్తి – దానికి గల కారణాలు
ఈ వైరస్ ఒకరి నుంచి మరొకరికి సులభంగా వ్యాపిస్తుంది. ప్రధాన కారణాలు: ఇన్ఫెక్టెడ్ చిన్నారుల నోటి లాలాజలం, మూసెలు, మలం ద్వారా. ఉదాహరణకు, ఒక చిన్నారు తడి బొమ్మతో ఆడుకుని, మరొకరు అది తాకితే వ్యాప్తి. మధ్యప్రదేశ్‌లో ఈ ఏడాది వర్షాకాలం (జూన్-సెప్టెంబర్) తర్వాత వేసవి ప్రారంభంలో ఈ ఔట్‌బ్రేక్ పెరిగింది, ఎందుకంటే వేడి, తేమ వైరస్ వ్యాప్తికి అనుకూలం. రాష్ట్రంలో 50కి పైగా పాఠశాలల్లో క్లస్టర్ కేసులు నమోదయ్యాయి.
భారతదేశంలో మొదట 2022లో కేరళలో ‘టమాటా ఫ్లూ’గా పిలువబడి వ్యాపించింది, ఇప్పుడు మధ్యప్రదేశ్, ఢిల్లీ ఎన్‌సిఆర్, ఉత్తరప్రదేశ్‌లో కూడా కనిపిస్తోంది. WHO ప్రకారం, ఆసియాలో హెచ్ఎస్ఎండి (HFMD) సంవత్సరానికి లక్షలాది కేసులు రాబట్టుతుంది, మరణాలు 0.03% మాత్రమే కానీ, చిన్నారుల్లో తీవ్రత ఎక్కువ. మధ్యప్రదేశ్ ఆరోగ్య శాఖ ప్రకారం, ఈ ఔట్‌బ్రేక్‌ను నియంత్రించడానికి 100కి పైగా మానిటరింగ్ టీములు ఏర్పాటు చేశారు.
చికిత్స – నివారణ చర్యలు
టమాటా వైరస్‌కు నిర్దిష్ట చికిత్స లేదు, ఎందుకంటే ఇది వైరల్. చికిత్స జ్వరం, నొప్పికి పారాసెటమాల్ ఇవ్వాలి. వైరస్ తీవ్రంగా కేసులు తప్పకుండా హాస్పిటలైజేషన్ అవసరం. మధ్యప్రదేశ్‌లో 90శాతం కేసులు ఇంట్లోనే కుటుంబ సంరక్షణతో రికవర్ అయ్యాయి.
నివారణకు: చేతులు తరచూ కడగాలి, ఇన్ఫెక్టెడ్ చిన్నారులను 7-10 రోజులు ఇళ్లలో ఉంచాలి. పాఠశాలల్లో సానిటైజేషన్ పెంచాలి. వ్యాక్సిన్ ఇంకా అందుబాటులో లేదు, కానీ చైనాలో EV-A71కు వ్యాక్సిన్ ఉంది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆరోగ్య శిబిరాలు నిర్వహిస్తోంది, భావి వ్యాప్తి ఆపడానికి అవగాహన కార్యక్రమాలు చేపడుతోంది.
ప్రభావం – భవిష్యత్
టమాటా వైరస్ వ్యాప్తి మధ్యప్రదేశ్‌లో చిన్నారుల ఆరోగ్యానికి సవాలుగా మారింది. గతంలో కేరళ, తమిళనాడులో ఇలాంటి ఔట్‌బ్రేక్‌లు 1000కి పైగా కేసులు చేశాయి. మధ్యప్రదేశ్‌లో ఇప్పటివరకు మరణాలు లేవు, కానీ అవగాహన లేకపోతే పెరిగే అవకాశం. తల్లిదండ్రులు లక్షణాలు కనిపించినప్పుడు వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. ఈ వ్యాధి మోస్తరు, 7-10 రోజుల్లో పొట్టకు వస్తుంది, కానీ వ్యాప్తి ఆపడానికి కొన్ని జాగ్రత్త అవసరం. భవిష్యత్తులో వ్యాక్సిన్ అభివృద్ధి, మానిటరింగ్ పెంచడం ద్వారా ఈ సమస్యను తగ్గించవచ్చని వైద్యులు సూచిస్తున్నారు.
Share
Tilak Verma : సిరాజ్ లాగే... తిల‌క్ వ‌ర్మ‌కు డీఎస్పీ ప‌ద‌వి ?
Tirupati Robbery: తిరుపతిలో భారీ చోరీ.. 15 తులాల బంగారం, 10 కిలోల వెండి మాయం
