Chenab Rail Bridge: అది కేవలం ఉక్కు, సిమెంట్తో కూడిన నిర్మాణం కాదు.. వేలాది చేతుల శ్రమ, వందల గుండెల ధైర్యం, సాహసంతో రూపుదిద్దుకున్న గర్వచిహ్నం. వర్షం, మంచు, తుఫానుల మధ్య.. ఎడతెరిపిలేని చలిలో కదలని కొండల నడుమ.. చీనాబ్ నదిపై నిలబడిన ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన రైలు వంతెన వెనుక ఉన్న కథ, ఒక్కసారి తెలుసుకోవాల్సిందే. ఈ వంతెనలో 20 ఏళ్ల పాటు అల్లుకున్న ప్రతి ఉక్కు బార్లోనూ వున్నది కార్మికుల చెమట, ఇంజనీర్ల ఆత్మవిశ్వాసం.
మీరు రైలులో కూర్చుని చీనాబ్ నదిపై వెళ్లినప్పుడు, అది కొన్ని క్షణాల ఆకర్షణగా కనిపించవచ్చు. కానీ మీ కళ్లకు కనిపించని లోతుల్లో ఉన్నది, రోజుకు పదివేల అడుగుల ఎత్తులో పని చేసిన కార్మికుల గాథ. ఒక్కసారి వర్షం కురిసినప్పుడు, వంతెన పైభాగంలో నిలబడే కార్మికుడి మెడ మీద మంచు గడ్డకట్టేది. ఎండలో ఉక్కు బార్లు కరిగిపోతున్నట్టు వేడెక్కేవి. అయినా ఎవ్వరు ఆగలేదు. ఎటువంటి భద్రతా హామీ లేని ప్రాంతంలో, సైనిక క్షిపణుల పరిధిలో, భూకంప ప్రమాదమున్న లోయల్లో, పగటిపూట మెట్లెక్కి, రాత్రిపూట టెంట్లలో జీవించి పనిచేసిన వారి గాథ అది.
ఇది కేవలం ఒక వంతెన నిర్మాణం కాదు.. ఇది ఒక ప్రాణ యజ్ఞం. ప్రతి నిమిషం ముప్పుతో కూడిన క్షణం. ఆ వంతెనపై ఇప్పుడు మెరిసే ఒక్క బోల్ట్ వెనుకనూ ఓ జీవితం తళుక్కుమంటోంది. జమ్మూ కశ్మీర్ గగనచుంబి పర్వతాల్లో 359 మీటర్ల ఎత్తులో చీనాబ్ వంతెన నిర్మించడమంటే.. అది మామూలు పని కాదు. ఇది ప్రపంచాన్ని ఆశ్చర్యపరిచే విధంగా భారత కార్మికులు, ఇంజనీర్లు చేసిన ఘనత. ఇది వాస్తవానికి భారత్ శక్తికి నిలువెత్తు సాక్ష్యం.
ఊహించగలరా.. వారి కష్టాన్ని!
జమ్మూ కశ్మీర్ పర్వతాల్లో ఒక చిన్న పల్లె ప్రాంతం. కానీ ఇక్కడే భారతదేశపు అత్యంత గొప్ప రైలు వంతెన నిర్మితమైందని ఎవరు ఊహించగలరు? చీనాబ్ నదిపై నిర్మించబడిన ఈ వంతెన ఇప్పుడు ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన రైలు వంతెనగా చరిత్రలోకి ఎక్కింది. ఈ రోజు ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఈ వంతెనను అధికారికంగా జాతికి అంకితం చేశారు. ఇది కేవలం ఓ వంతెన కాదు, ఇది దేశపు ఇంజనీరింగ్ ప్రతిభకు ప్రతీక. ఇది భారత అభివృద్ధికి చిహ్నం. ఇది భయాన్ని జయించిన ప్రజల శ్రమకు గౌరవ సూచకం.
అసలు ప్రారంభం ఎప్పుడంటే?
ఈ వంతెన నిర్మాణం 2004లో మొదలైంది. మొదటి రోజుల్లోనే ఈ ప్రాజెక్ట్ ఎన్నో సవాళ్లను ఎదుర్కొంది. ఒకవైపు పర్వతాల మధ్య కఠిన పరిస్థితులు, మరోవైపు ఉగ్రవాద భయాలు, లోయ ప్రాంతంలో తీవ్ర వాతావరణ మార్పులు, ఇవన్నీ కలిసి పనులను ఏటా నిలిపేశాయి. మధ్యలో కొన్ని సంవత్సరాలు నిర్మాణం నిలిచిపోయింది కూడా. కానీ ఆగకుండా కృషి చేసిన ఇంజనీర్లు, కూలీలు మన దేశం సత్తాను చాటిచెప్పారు.
1300 మంది ఇంజినీర్లు.. 5000 మంది కార్మికులు
చిన్న మొత్తంగా మొదలైన ఈ ప్రాజెక్ట్కు తరువాత పెద్దదైన రూపం దక్కింది. దాదాపు 20 సంవత్సరాలు పాటు వంతెన నిర్మాణం సాగింది. సుమారు 1,300 మంది ఇంజనీర్లు, 5,000 మందికి పైగా కార్మికులు, చలిలో, ఎండలో, వర్షంలో కష్టపడి పని చేశారు. ఈ కాలం మొత్తంలో 6,000 రోజులకు పైగా వంతెన నిర్మాణం కొనసాగింది. ఇది ప్రపంచంలో ఎక్కడైనా చూసినా అరుదైన ఘట్టమే!
అంత ఎత్తులో.. ప్రాణాలు!
ఈ వంతెన విషయానికి వస్తే.. దాని ఎత్తు 359 మీటర్లు – అంటే ఈఫిల్ టవర్ కంటే ఎక్కువ. నదిపై అంత ఎత్తులో రైలు వెళ్లగలగడం అంటే అది కేవలం ఓ నిర్మాణం కాదు, ఇదొక సాహసమే. దీని పొడవు సుమారు 1.3 కిలోమీటర్లు. దానిని స్టీల్ ఆర్చ్ బ్రిడ్జ్ శైలిలో నిర్మించారు. ప్రపంచ స్థాయిలో ఇదే అత్యంత ఎత్తైన రైలు వంతెనగా గుర్తింపు పొందింది.
ఈ ప్రాజెక్ట్ కు మరింత విలువ చేకూర్చిందేమిటంటే.. ఇది భారత రక్షణ వ్యూహానికి కీలకంగా మారింది. ఎందుకంటే ఈ వంతెన కాశ్మీర్ లోయను మిగిలిన భారత్తో నేరుగా కలుపుతుంది. దీంతో ఆర్మీ రవాణా, సామాన్లు, యాత్రికుల రవాణా బాగా వేగవంతం కానుంది. దీనిపై ప్రయాణించాల్సిన రైలు త్వరలో ప్రారంభమవబోతోంది.
Also Read: Vizag Best Place: విశాఖలో ఇక్కడికి.. నైట్ వెళ్లారో.. ఆ మూడ్ లోకి వెళ్లినట్లే!
ఇంత ఎత్తులో వంతెన నిర్మించడం చిన్న విషయం కాదు. ఇది భూకంప ప్రదేశం. నదిలో వరదలు, గాలుల వేగం కూడా ఎక్కువే. అటువంటి స్థితిలో వంతెన నిలబెట్టడం కోసం ఆధునిక సాంకేతికతను వినియోగించారు. బాంబ్ బ్లాస్ట్ తట్టుకునే విధంగా దీన్ని నిర్మించారు. దీనికి ప్రత్యేకమైన భద్రతా విధానాలు అమలు చేశారు.
2023లో మొదటి ప్రయోగాత్మక రైలు ఈ వంతెనపై విజయవంతంగా పరిగెత్తింది. అది చూసి దేశం మొత్తం ఆశ్చర్యపోయింది. ఇప్పుడు 2025 జూన్ 6న, ప్రధాని మోదీ దీనిని అధికారికంగా దేశానికి అంకితం చేశారు. ఇది నూతన భారత్ శక్తికి ప్రతీక అని ఆయన చెప్పారు. దేశ అభివృద్ధి ఎలా సాగాలో ఇది ఓ ఉదాహరణ అని కూడా అన్నారు.
ఇలాంటి వంతెనలు కేవలం ప్రయాణానికి ఉపయోగపడవు. ఇవి దేశానికి గర్వకారణం. ఇవి భయాన్ని జయించిన శక్తి గుర్తింపు. ఇవి సాధారణ కూలీ నుంచి అగ్రశ్రేణి ఇంజనీర్ వరకూ ప్రతి ఒక్కరి కలలకు జీవం పోసిన వేదిక. చలిలో వణికిపోయే పర్వతాల్లో.. అతి ఎత్తులలో.. రోజుకు గంటల తరబడి పనిచేసిన వారెందరో! వారి శ్రమకు నేడు ఫలితం దక్కింది.
ఈ వంతెనపై రైలు పరిగెత్తే రోజు కశ్మీర్ లోయలో వెలుగు మొదలవుతుంది. టూరిజం పెరుగుతుంది. వాణిజ్యం పెరుగుతుంది. భద్రత బలపడుతుంది. ఇది ఓ ప్రాంతానికి కాదు, దేశానికి వెలుగు చల్లే వంతెన. చీనాబ్ రైలు వంతెన.. కేవలం వంతెన కాదు.. ఇది భారత ఇంజనీరింగ్ గొప్పతనం. ఇది మన దేశానికి స్ఫూర్తి. ఇది నేటి తరానికి గర్వకారణం.