Pashupatinath Temple:నేపాల్లోని పశుపతినాథ్ ఆలయం చరిత్రతో నిండిన రహస్యమైన ప్రదేశం. స్కంద పురాణం చెప్పినట్లు, ఇది శివ క్షేత్రాల్లో చాలా పవిత్రమైనది. బాగ్మతీ నది ఒడ్డున సహజంగా ఏర్పడిన శివలింగం ఉందని అంటారు. ఒక కథలో, శివుడు, పార్వతీ దేవి.. జింకల రూపంలో ఇక్కడకు వచ్చారట. దేవతలు శివుడిని వెతికినప్పుడు, ఆయన జింక కొమ్ము విరిగి నాలుగు ముఖాల ముఖలింగంగా మారిందని నమ్ముతారు. ఇంకో కథలో, ఒక గొల్లవాడు తన ఆవు పాలు ఒకే చోట పోస్తుంటే, అక్కడ తవ్వగా శివలింగం బయటపడిందని చెబుతారు.
చరిత్ర ప్రకారం, ఈ ఆలయం 4వ-9వ శతాబ్దాల్లో లిచ్ఛవి రాజుల కాలంలో నిర్మాణం జరిగి, 17వ శతాబ్దంలో రాజు భూపతీంద్ర మల్లా పునర్నిర్మించారు. 2015లో నేపాల్లో వచ్చిన భూకంపంలో ఈ ఆలయం దెబ్బతినకపోవడం శివుడి రక్షణ అని భక్తులు నమ్ముతారు.
ఎప్పటికీ ఆరని దీపం
పశుపతినాథ్లో ఆసక్తికరమైన రహస్యం ఒక దీపం, వేల సంవత్సరాలుగా వెలుగుతోంది. చారిత్రక ఆధారాలు లేకపోయినా, ఆలయ పూజారులు, భక్తులు ఈ దీపం ఆలయం ప్రారంభం నుంచి వెలుగుతోందని చెబుతారు. కర్ణాటక నుంచి వచ్చిన భట్టా పూజారులు దీన్ని కాపాడుతారు. ఈ దీపం శివుడి నిత్య సాన్నిధ్యం, జ్ఞానాన్ని సూచిస్తూ అజ్ఞానాన్ని తొలగించి మోక్షం వైపు నడిపిస్తుందని నమ్ముతారు. మహా శివరాత్రి సమయంలో ఎన్నో దీపాలు వెలిగించడం, బాగ్మతీ నది ఒడ్డున ఆరతి సమయంలో పూజారులు మంత్రాలతో దీపాలు వెలిగించడం ఆధ్యాత్మిక వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది.
ఆలయ నిర్మాణం
246 హెక్టార్లలో విస్తరించిన ఈ ఆలయ సముదాయంలో 518 చిన్న గుడులు, ఆశ్రమాలు, శ్మశాన ఘాట్లు ఉన్నాయి. ప్రధాన ఆలయం రెండు అంతస్తులతో, రాగి-బంగారు పైకప్పుతో, హిందూ దేవతల చెక్క చిత్రాలతో అలంకరించబడింది. నాలుగు వెండి తలుపులు, బంగారు శిఖరం నేపాల్ చేతిపని నైపుణ్యాన్ని చూపిస్తాయి. పశ్చిమ ద్వారం వద్ద శివుడి వాహనం నంది యొక్క భారీ కాంస్య విగ్రహం లింగం వైపు చూస్తూ ఉంటుంది.
ఒక మీటరు ఎత్తైన ముఖలింగం నాలుగు ముఖాలు.. సద్యోజాత, వామదేవ, తత్పురుష, అఘోరతో శివుడి వివిధ రూపాలను సూచిస్తుంది. ఐదో ముఖం ఈశాన అదృశ్యంగా, దైవత్వాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ లింగం ఎప్పుడూ బంగారు వస్త్రంతో అలంకరించబడి, అభిషేక సమయంలో పాలు, గంగాజలంతో స్నానం చేయిస్తారు.
పార్వతీ దేవి శక్తి పీఠమైన గుహ్యేశ్వరీ, వాసుకి నాథ్, భైరవ నాథ్ ఆలయాలు ఈ సముదాయంలో దాగిన ఆధ్యాత్మిక రత్నాలు. హిందువులు, బౌద్ధులు, సిక్కులు, జైనులకు మాత్రమే లోపలి ప్రాంగణంలోకి అనుమతి ఉండటం ఈ ఆలయ రహస్యాన్ని మరింత ఆకర్షణీయంగా చేస్తుంది.
పూజలు, పండుగలు
ఇక్కడ భట్టా పూజారులు, రాజ్భండారీ సహాయకులతో రోజూ పూజలు చేస్తారు. మహా శివరాత్రిలో లక్షలాది భక్తులు, సాధువులు ఉపవాసం, ధ్యానం, ప్రార్థనలు చేస్తారు. తీజ్ పండుగలో మహిళలు ఎరుపు చీరలతో వివాహ సౌఖ్యం కోసం ప్రార్థిస్తారు. బాల చతుర్దశీలో బాగ్మతీ నదిలో పవిత్ర విత్తనాలు చల్లుతారు. బాగ్మతీ ఆరతి ఆధ్యాత్మిక శక్తిని మరింత పెంచుతుంది. బాగ్మతీ నది ఒడ్డున ఉన్న శ్మశాన ఘాట్లు మోక్షాన్ని ఇస్తాయని భక్తులు నమ్ముతారు. ఆర్య ఘాట్ నేపాల్ రాజవంశానికి ప్రత్యేకం.
ఆధ్యాత్మిక శక్తి, రహస్యాలు
పశుపతినాథ్లో శివుడి దైవిక శక్తి స్పష్టంగా అనుభవమవుతుంది. గోరఖ్నాథ్, మత్స్యేంద్రనాథ్ వంటి యోగులు ఇక్కడ హఠయోగం సాధన చేశారు. స్కంద పురాణం చెప్పినట్లు, ఈ ఆలయం కోరికలను తీరుస్తుంది. ఆది శంకరాచార్య స్థాపించిన వైదిక సంప్రదాయాలు ఇక్కడి పూజలను నియంత్రిస్తాయి. బాగ్మతీ నది గంగలా పవిత్రమైనది. ఇక్కడ స్నానం చేసి, పూజ చేస్తే పాపాలు తొలగిపోతాయని నమ్ముతారు.