Zaveri Bazaar: భారతదేశ ఆర్థిక రాజధాని ముంబై నగరం. అనేక చారిత్రక సాంస్కృతిక సంపదలకు ముంబై పుట్టినిల్లు. అందులో ఒకటి జావేరి బజార్. ఇది భారతదేశంలో అత్యంత పురాతనమైన, ప్రసిద్ధ బంగారు మార్కెట్గా పేరుగాంచింది. ముంబైలోని భూలేశ్వర్ ప్రాంతంలో ఉన్న ఈ జావేరీ బంగారం మార్కెట్ కు సుమారు 150 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగి ఉంది. ఇది ఆసియా ఖండంలోనే అతి పెద్ద బంగారు మార్కెట్ గా పేరు గాంచింది. ఇక్కడ బంగారు ఆభరణాలు, వజ్రాలు, ఇతర విలువైన రత్నాలు విక్రయిస్తారు. ఇది దేశవ్యాప్తంగా జ్యువెలరీ ప్రేమికులకు ఒక ముఖ్యమైన స్థలమని చెప్పవచ్చు.
జావేరి బజార్ చరిత్ర 19వ శతాబ్దంలో ప్రారంభమవుతుంది. “జావేరి” అనే పదం గుజరాతీ భాషలో “జ్యువెలర్” అని అర్థం, ఈ మార్కెట్ గుజరాతీ వ్యాపారులు స్థాపించారు. 1864లో త్రిభువన్దాస్ భీమ్జీ జావేరి (TBZ) అనే ప్రసిద్ధ జ్యువెలరీ సంస్థ ఇక్కడ తన వ్యాపారాన్ని ప్రారంభించారు. ఇది ఈ మార్కెట్కు పునాది వేసిందని చెప్పవచ్చు. ఆ కాలంలో ముంబై (అప్పటి బాంబే) బ్రిటిష్ రాజ్ కింద వాణిజ్య కేంద్రంగా అభివృద్ధి చెందుతోంది. బంగారు వ్యాపారం ఇక్కడి ఆర్థిక వ్యవస్థకు ముఖ్యమైన భాగమైంది. ప్రారంభంలో ఇది సాధారణ బంగారు మార్కెట్గా ఉండేది. కానీ కాలక్రమేణా బ్రాండెడ్ గోల్డ్, డైమండ్ హబ్గా మారింది. ఇక్కడి వ్యాపారులు ముఖ్యంగా గుజరాత్, రాజస్థాన్, మహారాష్ట్ర నుండి వచ్చినవారు, వారు తమ సాంప్రదాయ కళలను, వ్యాపార రహస్యాలను తరతరాలుగా కాపాడుతున్నారు.
20వ శతాబ్దంలో జావేరి బజార్ మరింత విస్తరించింది. స్వాతంత్ర్యానంతరం భారతదేశ ఆర్థిక వృద్ధితో పాటు ఈ మార్కెట్ దేశంలోని అతిపెద్ద జ్యువెలరీ రిటైల్ హబ్గా రూపుదిద్దుకుంది. ఇక్కడ సుమారు 7,000కి పైగా దుకాణాలు ఉన్నాయి, అవి B2B (బిజినెస్ టు బిజినెస్) మరియు B2C (బిజినెస్ టు కస్టమర్) వ్యాపారాలను నిర్వహిస్తాయి. బంగారు ఆభరణాలు మాత్రమే కాకుండా, వజ్రాలు, ముత్యాలు, రత్నాలు, సిల్వర్ వస్తువులు కూడా ఇక్కడ లభిస్తాయి. మార్కెట్లోని వీధులు ఎల్లప్పుడూ రద్దీగా ఉంటాయి. దీపావళి, అక్షయ తృతీయ వంటి పండుగల సమయంలో ఇక్కడి వ్యాపారం జోరుగా సాగుతోంది. ఇక్కడి జ్యువెలర్లు సాంప్రదాయ, ఆధునిక డిజైన్లను మిళితం చేసి, ప్రపంచ స్థాయి ఉత్పత్తులను అందిస్తారు.
ALSO READ: ESIC Jobs: ఈఎస్ఐసీలో 243 ఉద్యోగాలు.. రూ.2,08,700 జీతం, దరఖాస్తుకు ఇంకా 2 రోజులే సమయం
ఈ మార్కెట్లో అనేక ఫ్యాక్టరీలు, వర్క్షాప్లు ఉన్నాయి. ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే.. ఇక్కడ వర్క్ షాపుల్లో వ్యర్థమైన బంగారు ధూళిని కూడా సేకరించి మళ్లీ ఉపయోగిస్తార. ఇది “ఘమేలవాల్లా” అనే వృత్తిని సృష్టించింది. జావేరి బజార్ భారతీయ సంస్కృతిలో బంగారు ప్రాముఖ్యతను ప్రతిబింబిస్తుంది. బంగారం ఇక్కడ ఆర్థిక పెట్టుబడి మాత్రమే కాకుండా, సంప్రదాయం, శుభకార్యాల సంకేతం. అయితే, ఈ మార్కెట్ అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంది. ముఖ్యంగా భద్రతా సమస్యలు, కానీ దాని ఆకర్షణ మాత్రం తగ్గలేదు.
ALSO READ: KTR: గ్రూప్-1 పోస్టులను రూ.1700 కోట్లకు అమ్ముకున్నారు.. కేటీఆర్ సంచలన వ్యాఖ్యలు
ప్రస్తుతం, జావేరి బజార్ భారతదేశంలో అత్యంత విలువైన బంగారు మార్కెట్గా కొనసాగుతోంది. ఇక్కడ రద్దీగా ఉండే వీధులు, మెరిసే ఆభరణాలు, వ్యాపారుల మధ్య బేరసారాలు ఎక్కువ కనిపిస్తుంటాయి. ఇది ముంబై ఆత్మను సజీవంగా ఉంచుతుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది. ఒకసారి ఇక్కడ సందర్శించినవారు దాని చరిత్ర, ఆకర్షణను మరచిపోలేరు.