Narco Analysis: నిజం అంటే ఏంటో తెలుసుకోవాలంటే.. కళ్లతో కాకుండా, మనసుతో చూడాలట దాని వల్ల ఎన్నో అర్థాలు బయటపడతాయి అంటారు. కానీ నేరాల విచారణలో ఆ అవకాశం లేదు. నిందితులు అబద్ధాలు చెబుతుంటే… పోలీసులు వారిని నిజం చెప్పేలా చేయడానికి ఎన్నో మార్గాలు వెతుకుతారు. వాటిలో ఒకటి నార్కో అనాలిసిస్. ఈ పద్ధతిలో మందుల ప్రభావంతో నిందితులు తమను తామే నిజం మాట్లాడు తారని అంటారు. కానీ ఇది ఎంతవరకు నిజం? ఈ టెక్నిక్ మీద మనం నమ్మకం పెట్టుకోవచ్చా? లేక ఇది కూడా మానవ హక్కులను అతిక్రమించడం చేసే మరో ప్రయత్నమేనా? ఈ రోజు నార్కో అనాలిసిస్ వెనక ఉన్న నిజాన్ని తెలుసుకుందాం.
ఇటీవలి కాలంలో నార్కో అనాలిసిస్ అనే పదం చాలా వినిపిస్తోంది. ముఖ్యంగా హై ప్రొఫైల్ కేసుల్లో, నిందితులు పోలీసులకు సహకరించకపోతే, నార్కో టెస్ట్ అనే దానికి తీసుకెళ్లే పరిస్థితులు కనిపిస్తున్నాయి. అయితే ఇది నిజంగా నేరవార్తల్ని బయటపడేలా చేస్తుందా? లేక ఇది కూడా ఒక దందాగా మారిందా అనే అనుమానాలు ప్రజల్లో కలుగుతున్నాయి.
నార్కో అనాలిసిస్ అంటే
నార్కో అనాలిసిస్ అంటే ఏమిటంటే, ఒక వ్యక్తికి సోడియం పెంటథాల్ అనే మందు ఇంజెక్ట్ చేస్తారు. ఈ మందు మన మెదడు చురుకుదనాన్ని తగ్గించి, మానసిక నిరోధకతను దెబ్బతీస్తుంది. దాంతో మనిషి తేలిగ్గా మాట్లాడుతాడు. ఆ సమయంలో అధికారులు అతడిని ప్రశ్నిస్తారు. ఎందుకంటే, ఆ స్థితిలో అసత్యాలు పలకడం కష్టమని భావిస్తారు. ఇది వీడియో ద్వారా రికార్డ్ చేస్తారు కూడా. కానీ నిజంగా ఇది నిజాలను బయటపెడుతుందా అనే విషయంలో వైద్యులు, న్యాయ నిపుణులు చాలా సందేహంగా ఉన్నారు.
మందు ప్రభావం
కొంతమంది నిందితులు మందు ప్రభావంలోనూ అబద్ధాలు చెబుతారు. ముందు నుంచే తప్పుడు కథలు తయారుచేసుకుని, వాటినే చెప్పే అవకాశం ఉంటుంది. అలాగే మందు ప్రభావంలో ఉన్న వ్యక్తులు నిజాలు, కలలు, ఊహలు అన్నింటినీ కలిపి మాట్లాడే ప్రమాదం కూడా ఉంది. ఈ కారణంగా నార్కో అనాలిసిస్ వంద శాతం నమ్మదగినది కాదు. కొందరికి మందు సరిగా పనిచేయదు కూడా – వాళ్ల శరీర తత్వం, మానసిక స్థితి, గతంలో తీసుకున్న మందుల ప్రభావం వల్ల నార్కో టెస్ట్ పనిచేయకపోవచ్చు. కొంతమంది నేరస్థులు చిల్లర విషయాలను ఒప్పుకుని అసలు విషయాల్ని దాచేస్తారు. ఇది సైకాలజీలో “పాక్షిక నిజం” అనే పద్ధతిగా చూస్తారు. అంతే కాదు, ప్రొఫెషనల్ క్రిమినల్స్ ఈ పరీక్షలకు ఎదురు నిలవడానికి ప్రత్యేకంగా శిక్షణ పొందే అవకాశం కూడా ఉంది.
ఇవన్నీ చూసిన భారత సుప్రీంకోర్టు 2010లో ఒక తీర్పునిచ్చింది. ఎవరి అభిప్రాయానికి వ్యతిరేకంగా నార్కో టెస్ట్ చేయడం న్యాయబద్ధం కాదని తీర్పు చెప్పింది. ఇది మన రాజ్యాంగ హక్కులలో భాగమైన “స్వీయ దోష నిరూపణకు వ్యతిరేకంగా ఉన్న హక్కు”ను ఉల్లంఘిస్తుంది. ఒకవేళ నిందితుడు ఆమోదించినా, నార్కో టెస్ట్ ద్వారా వచ్చిన సమాచారం కోర్టులో నేరుగా ఆధారంగా వాడలేరు. కేవలం దర్యాప్తుకు దోహదపడే ఇంకొన్ని ఆధారాలను సేకరించడానికి మాత్రమే ఉపయోగపడుతుంది. మొత్తం మీద, నార్కో అనాలిసిస్ అనే ఈ పద్ధతి సినిమాల్లో చూపినట్లుగా సత్యాన్ని తేల్చే మాయాజాలం కాదు. ఇది ఒక సాధనం మాత్రమే. నిజంగా న్యాయం కావాలంటే పాత పద్ధతులే బెటర్.