తిరువనంతపురం లోని పర్యావరణ సమస్యలపై చర్యలు తీసుకుంటూ కేరళ ప్రభుత్వం ఓ కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. ఖాళీ మద్యం సీసాలు రోడ్లపై, చెట్ల కింద, పార్కుల్లో, అటవీ ప్రాంతాల్లో నిర్లక్ష్యంగా పడేస్తుండటంతో ఇవి పెద్ద ఎత్తున పర్యావరణాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో ఇకపై రాష్ట్రంలో అమ్మే ప్రతి మద్యం సీసాపై రూ. 20 రీఫండబుల్ డిపాజిట్ విధించనున్నారు.
కేరళ ఎక్సైజ్ మంత్రి ఎం.బి. రాజేష్ ప్రకారం, ప్రతి మద్యం సీసాపై ప్రత్యేకంగా QR కోడ్ స్టికర్ ఉంటుంది. వినియోగదారులు తమకు అమ్మిన దుకాణానికే ఖాళీ మద్యం సీసాలను తిరిగి ఇచ్చినపుడు, QR కోడ్ స్కాన్ చేయడం ద్వారా రూ. 20 తిరిగి పొందగలుగుతారు. ఈ విధానం సెప్టెంబర్ నుండి తొలుత తిరువనంతపురం, కన్నూర్ జిల్లాల్లో ప్రయోగాత్మకంగా ప్రారంభమవుతుంది. అది విజయవంతమైతే వచ్చే సంవత్సరం మొత్తం రాష్ట్రం పాటు అమలు చేస్తారు.
ఇంతవరకూ అమ్మిన మద్యం సీసాలు వినియోగదారుల దగ్గరే ఉండిపోయేవి. చాలా మంది వాటిని రీసైకిల్ చేయకుండా బయట పడేయడం వల్ల, గాజు ముక్కల వల్ల జంతువులకు, పర్యావరణానికి, మానవులకు హాని కలిగే పరిస్థితులు ఏర్పడుతున్నాయి. వాటిని తిరిగి తీసుకురావాలని ఎలాంటి ప్రోత్సాహం లేకపోవడంతో, అందరూ నిర్లక్ష్యంగా వదిలేస్తున్నారు. ఇప్పుడు డిపాజిట్ విధానం వల్ల ఖాళీ మద్యం సీసాను తిరిగి ఇచ్చే అలవాటు పెరుగుతుంది. ప్రజలు ఇప్పుడు ఆ రూ. 20 కోసమే అయినా సరే, వాటిని కచ్చితంగా తిరిగి ఇచ్చే అవకాశముంది.
ఇంకా ప్రధానంగా చెప్పుకోదగ్గ విషయం ఏంటంటే, రూ. 800 కంటే ఎక్కువ ధర ఉన్న మద్యం ఇకపై గాజు సీసాలలో మాత్రమే విక్రయించాలి అనే నిబంధనను కూడా ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ప్లాస్టిక్ వాడకాన్ని తగ్గించి, మళ్లీ ఉపయోగించదగిన గాజు సీసాలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలన్నదే లక్ష్యం. ఇది పూర్తిగా పర్యావరణాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకునే విధంగా తీసుకున్న నిర్ణయం.
ఇలాంటి విధానాలు తీసుకోవడం ద్వారా ప్రజల్లో బాధ్యత పెరిగే అవకాశం ఉంది. వారు మద్యం తాగిన తర్వాత ఖాళీ సీసాను దుకాణానికి తీసుకెళ్లే సమయంలో, బయట పడేసే అలవాటును వదిలేసి, బదులుగా అది పర్యావరణానికి హానికరం అనే విషయాన్ని గమనించేందుకు అవకాశం ఉంటుంది. ఇదే తరహాలో ఇతర రాష్ట్రాలు కూడా చర్యలు తీసుకుంటే, దేశవ్యాప్తంగా మద్యం కారణంగా పుట్టే వ్యర్థాల పరిమాణం తగ్గుతుంది. ఇది కేవలం మద్యం పరిమితమే కాదు, ఓ మంచి పర్యావరణ చైతన్యానికి కారణమవుతుంది.
ఇంతమంది మద్యం తాగిన తర్వాత ఖాళీ సీసాలను నిర్లక్ష్యంగా పారవేయడం వల్ల ఏర్పడే కాలుష్యాన్ని ఒక్క నియంత్రణతో తప్పించొచ్చని ఈ నిర్ణయం స్పష్టం చేస్తోంది. ప్రజలు కూడా ప్రభుత్వంతో కలిసి పనిచేస్తే పర్యావరణాన్ని కాపాడే మార్గం సులభమవుతుంది. తాగడం వ్యక్తిగత విషయం అయితే, దానికి వచ్చే వ్యర్థాలను నిర్వర్తించడం సామాజిక బాధ్యత. కేరళలో మొదలైన ఈ మార్పు త్వరలోనే దేశవ్యాప్తంగా ఉదాహరణగా నిలవాలని ఆశిద్దాం.