Vande Bharat Train: వేగం అంటేనే హంగామా. ప్రత్యేకించి రైలు ప్రయాణాల్లో అయితే అంతకంటే ఆశ్చర్యం లేదు. కానీ వేగంతో పాటు భద్రత కూడా ఎంతో ముఖ్యమైనది. ప్రస్తుతం భారత రైల్వేలో అత్యాధునికంగా నిలుస్తున్న వందే భారత్ ఎక్స్ప్రెస్ (Train 18) రైలు 180 కి.మీ./గం. వేగాన్ని దాటితే ఏమవుతుంది? ఇదే ప్రశ్న చాలామంది ప్రయాణికులను, రైల్వే ప్రియులను ఆసక్తిగా చేస్తోంది. కొన్ని సందర్భాల్లో ఈ రైలు 180 కి.మీ. వేగాన్ని తాకిందన్న వార్తల నేపథ్యంలో ఇది ఒక చర్చనీయాంశంగా మారింది.
అసలు నిబంధన ఏంటి?
వందే భారత్ రైలును చెన్నైలోని ఇంటిగ్రల్ కోచ్ ఫ్యాక్టరీ రూపొందించింది. దీని గరిష్ట డిజైన్ స్పీడ్ 200 కి.మీ./గం. అయినప్పటికీ, సాధారణంగా ఈ రైలు 130 నుంచి 160 కి.మీ./గం. మధ్యలోనే నడుపబడుతోంది. ఇది పూర్తిగా ట్రాక్ స్థితిని బట్టి ఉంటుంది. భారతదేశంలో హైస్పీడ్ రైళ్లకు అవసరమైన ప్రత్యేకమైన ట్రాక్లు, సిగ్నలింగ్ సిస్టమ్లు, ఫెన్సింగ్ వంటి మౌలిక సదుపాయాలు చాలా చోట్ల లేవు. అందుకే సాధారణ ప్రయాణాల్లో ఈ రైలుకు 160 కి.మీ./గం. వేగం హద్దుగా నిబంధనలు పెట్టారు.
180 దాటితే ఏమవుతుంది?
మరి 180 కి.మీ. వేగాన్ని రైలు దాటితే ఏం జరుగుతుంది? సాంకేతికంగా ఇది సాధ్యమే. వందే భారత్ రైలు కొన్ని టెస్టింగ్ ట్రయల్స్లో 180 కి.మీ. లేదా అంతకంటే ఎక్కువ వేగాన్ని కూడా సాధించింది. అయితే ప్రయాణికులతో నడిపే సమయంలో ఇంత స్పీడ్ను అనుమతించడం లేదు. రైలు వేగం పెరిగితే బ్రేకింగ్ డిస్టెన్స్ (ఆపడానికి అవసరమైన దూరం) పెరుగుతుంది. ట్రాక్ ఎలాంటి పరిస్థితిలో ఉందో బట్టి ప్రమాదం జరిగే అవకాశాలు కూడా పెరుగుతాయి. బ్రిడ్జిలు, వక్ర రేఖలు, సిగ్నలింగ్ వ్యవస్థలు అన్నీ వేగాన్ని మోయగలిగేలా ఉండాలి.
అంతే కాకుండా, ఇంత వేగంగా ప్రయాణించే సమయంలో ట్రైన్ లోకో పైలట్కి సమయానికి స్పందించాల్సిన అవసరం ఎక్కువగా ఉంటుంది. కొన్ని మిలీ సెకన్ల ఆలస్యం కూడా పెద్ద ప్రమాదానికి దారి తీసే అవకాశం ఉంది. మరోవైపు, దేశంలో చాలాచోట్ల ట్రాక్లకు తగిన విధంగా ఫెన్సింగ్ లేదు. దాంతో ఏదైనా జంతువు, వాహనం రైలు పట్టాలపైకి వచ్చేస్తే అపాయం తప్పదు.
ఇది సరిపోదనుకున్నా, భారత రైల్వేలో ఉన్న మెజారిటీ సిగ్నలింగ్ వ్యవస్థలు ఇంకా మానవ ఆధారితంగా ఉండటం వల్ల, హైస్పీడ్ లో ఆపరేషన్ చేయడం సురక్షితంగా ఉండదు. చైనాలోని ఫూక్సింగ్ రైలు, జపాన్లోని షింకన్సేన్ వంటి హైస్పీడ్ రైళ్లకు ప్రత్యేకంగా అభివృద్ధి చేసిన ట్రాక్లు, టన్నెల్స్, డెడికేటెడ్ హైస్పీడ్ కారిడార్లు ఉన్నాయి. మన దేశంలో ప్రస్తుతం నిర్మాణంలో ఉన్న ముంబయి – అహ్మదాబాద్ బులెట్ ట్రైన్ కారిడార్ మాత్రమే అంత హైస్పీడ్ను మోయగలదు.
అయితే ప్రయాణికుల భద్రతను దృష్టిలో ఉంచుకొని, వందే భారత్ను 160 కి.మీ./గం. లోపలే నడపాలని రైల్వే శాఖ స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలు జారీ చేసింది. ఇందుకు సంబంధించి RDSO నుంచి అనుమతులు తీసుకున్న తరువాతే ట్రైన్ కమర్షియల్ రన్కు వెళ్లింది. కొన్ని వీడియోలలో 180కి.మీ. వేగాన్ని చూపించినా, అవి డెమో, ట్రయల్ రన్స్ మాత్రమే అని అధికారులు స్పష్టం చేశారు.
Also Read: Hyderabad Metro Rail: హైదరాబాద్ మెట్రో.. రోజువారీ వింతలు.. తెలుసుకుంటే ఔరా అనేస్తారు!
సమగ్రంగా చూస్తే, వందే భారత్ 180 కి.మీ. దాటితే వెంటనే ప్రమాదం జరుగుతుందని భావించాల్సిన పని లేదు. కానీ దేశంలోని ట్రాక్లు, భద్రతా ప్రమాణాలు ఇంకా అంత హైస్పీడ్కు అనుకూలంగా అభివృద్ధి చెందలేదు. అందుకే భద్రతే లక్ష్యంగా 130 – 160 కి.మీ. హద్దులోనే రైలు నడపడం జరుగుతోంది. భవిష్యత్తులో రైలు ట్రాక్లు ఆధునీకరణ చెందితే, ఆటోమేటెడ్ సిగ్నలింగ్, ఫెన్సింగ్ పూర్తి అయితే, వందే భారత్ వంటి ట్రైన్లు 200 కి.మీ./గం. కన్నా ఎక్కువ వేగంతో ప్రయాణించగలవు.
ఈ నేపథ్యంలో ప్రయాణికులందరూ నిశ్చింతగా వందే భారత్ ప్రయాణాన్ని ఆస్వాదించవచ్చు. వేగంతో పాటు సురక్షతను కాపాడేందుకు భారత రైల్వే తీసుకుంటున్న చర్యలు గమనార్హం. వేగం ఎంతైనా గమనించదగినదే. కానీ వేగం కంటే ముందు భద్రత ఉండాలి, అన్న వాక్యం రైలు ప్రయాణాలకూ సరిగ్గా వర్తిస్తుంది.