King cobra sanctuary: ఏపీ ప్రకృతి అందాల పటంలో మరో విశేషం చేరబోతోంది. ఈస్టర్న్ ఘాట్స్ పర్వతాల మధ్య, దట్టమైన అడవుల్లో, అరుదైన పాము ‘కింగ్ కోబ్రా’ కోసం ప్రత్యేక సాంక్చువరీ (రక్షిత ప్రాంతం) ఏర్పాటు చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రణాళికలు సిద్ధం చేస్తోంది. సుమారు 2,400 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో ఈ సాంక్చువరీ రూపొందితే, ఇది కేవలం దేశంలోనే కాదు, ప్రపంచంలోనే మొదటి కింగ్ కోబ్రా సాంక్చువరీగా నిలుస్తుంది.
పాడేరు నుండి పుట్టిన ఆలోచన
ఈ ప్రతిపాదన వెనక ఒక ఆసక్తికరమైన సంఘటన ఉంది. ఇటీవల పాడేరు అడవుల్లో, స్థానిక గిరిజనుల సహకారంతో 30 కింగ్ కోబ్రా పిల్లలను (hatchlings) తిరిగి అడవిలోకి విడిచిపెట్టారు. పాముల పట్ల గిరిజనులు చూపించే గౌరవం, వాటి నివాసాలను కాపాడే సంప్రదాయం చూసి అధికారులు ఆశ్చర్యపోయారు. ఈ సమాజం సహకారంతో కింగ్ కోబ్రాలను రక్షించగలం అనేది ఈ ఆలోచనకు ప్రేరణ అయింది.
కింగ్ కోబ్రా అంటే ఎవరు?
కింగ్ కోబ్రా ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైన విషపూరిత పాము. పొడవు 18 అడుగుల వరకు పెరుగుతుంది. ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే.. ఇది ఇతర పాములను తింటుంది. సాధారణంగా మనుషులను దాడి చేయదు, కానీ భయపెడితే లేదా దాని గూడు దగ్గరికి వెళ్తే మాత్రం బలమైన రక్షణ చర్యలు తీసుకుంటుంది. ఈస్టర్న్ ఘాట్స్లోని చల్లని, తేమ ఎక్కువగా ఉన్న అడవులు వీటి సహజ నివాసం.
ఎందుకు ప్రత్యేక సాంక్చువరీ?
ఇటీవలి కాలంలో అడవుల నష్టం, వేట, పర్యావరణ మార్పులు వల్ల కింగ్ కోబ్రాల సంఖ్య తగ్గిపోతోంది. వీటి నివాస ప్రదేశాలను కాపాడకపోతే, భవిష్యత్తులో ఇవి పూర్తిగా కనుమరుగవ్వే ప్రమాదం ఉంది. అందుకే ప్రత్యేకంగా రక్షిత ప్రాంతం ఏర్పాటు చేసి, అడవి వాతావరణాన్ని అలాగే ఉంచి, వీటి సంఖ్య పెరగడానికి అవకాశం కల్పించాలనే ఆలోచన వచ్చింది.
2,400 హెక్టార్ల జీవ వైవిధ్య కవచం
ప్రతిపాదిత ప్రాంతం సుమారు 24 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఇది కేవలం కింగ్ కోబ్రాలకే కాదు, అక్కడ నివసించే మరెన్నో అరుదైన జంతువులు, పక్షులు, సర్పాలు, వృక్షజాలానికి కూడా సురక్షిత ఆవాసం అవుతుంది. చెట్ల నరుకులు, వేట, రహదారి నిర్మాణాలు ఇక్కడ అన్నీ కఠిన నిబంధనలు అమలు అవుతాయి. ఈ అడవిలోని నదులు, వాగులు, తేమభరిత వాతావరణం.. ఇవి పాముల జీవనానికి కీలకం కాబట్టి, వాటిని అలాగే ఉంచడం ప్రధాన లక్ష్యం.
గిరిజనుల పాత్ర
పాడేరు, చింతపల్లి, మల్కాంగిరి ప్రాంతాల్లో నివసించే గిరిజనులు ప్రకృతిని కుటుంబ సభ్యుల్లా భావిస్తారు. పాములను చంపకుండా, వాటికి గౌరవం ఇచ్చే సంప్రదాయం తరతరాలుగా వస్తోంది. కింగ్ కోబ్రా కనిపించినా, దానిని వదిలేయడం, దారి మార్చడం వీరి సహజ అలవాటు. ఈ సాంక్చువరీ ఏర్పడితే గిరిజనులు పర్యాటక మార్గదర్శకులు, అటవీ రక్షకులుగా ఉద్యోగాలు పొందే అవకాశం ఉంది. ఇది వారి జీవనోపాధికి కూడా తోడ్పడుతుంది.
Also Read: Gold mining news: ఆ జిల్లాలో అంతా బంగారమే.. తవ్వితే చాలు వచ్చేస్తోంది.. ఎంత అదృష్టమో!
పర్యావరణానికి, పర్యాటకానికి లాభం
ఈ ప్రాజెక్టు పూర్తయితే, కింగ్ కోబ్రాలను సహజ వాతావరణంలో చూడటానికి దేశం నలుమూలల నుంచి, విదేశాల నుంచి పర్యాటకులు వస్తారు. పాములపై ఆసక్తి ఉన్న శాస్త్రవేత్తలు, విద్యార్థులు పరిశోధన కోసం ఇక్కడికి రావచ్చు. పర్యావరణ పరిరక్షణతో పాటు పర్యాటక ఆదాయం కూడా పెరుగుతుంది. స్థానికులకు హోటల్స్, గైడింగ్, హ్యాండిక్రాఫ్ట్ విక్రయాలు వంటి రంగాల్లో ఉపాధి లభిస్తుంది.
కింగ్ కోబ్రా ప్రపంచ పాములలో ప్రత్యేకమైనది. దీని సహజ జీవన విధానం, గూడు కట్టడం, ప్రాణాపాయం ఎదుర్కొనే తీరు అధ్యయనం చేయడం చాలా అరుదైన అవకాశం. ఈ సాంక్చువరీ సరిగ్గా అమలు చేస్తే, ఇది ప్రపంచానికి ఒక మోడల్ అవుతుందని పర్యావరణ వేత్తలు అంటున్నారు.
ప్రస్తుతం ఈ ప్రాజెక్టు పర్యావరణ శాఖ, అటవీ శాఖల పరిశీలనలో ఉంది. నిధులు, సిబ్బంది, ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ అయిన తర్వాత పనులు ప్రారంభమవుతాయి. ఆమోదం వచ్చిన వెంటనే, ఆంధ్రప్రదేశ్ పేరు ప్రపంచ పర్యావరణ పటంలో ప్రత్యేక గుర్తింపు తెచ్చుకోనుంది.
మొత్తానికి పాడేరు అడవుల నుంచి పుట్టిన ఈ ఆలోచన, కింగ్ కోబ్రా రక్షణలో కొత్త అధ్యాయం రాసే అవకాశం ఉంది. ప్రకృతి, పర్యావరణం, గిరిజన సంస్కృతి అన్నీ కలిసిన ఈ కథ, భవిష్యత్తులో ఏపీ గర్వకారణం అవ్వడం ఖాయం.