Pollution: హైదరాబాద్ నగరం టెక్ హబ్గా ప్రాచుర్యం పొందినప్పటికీ, నగరంలో గాలి నాణ్యత గురించి చర్చ వస్తే మిక్సిడ్ టాక్ వస్తుంది. టెక్నాలజీ, బిర్యానీ సుగంధాలతో ఆకర్షణీయంగా ఉన్న ఈ సిటీ, కొన్ని ప్రాంతాల్లో శుద్ధమైన గాలిని అందిస్తుంటే, మరికొన్ని ప్రాంతాల్లో గాలి తీవ్రంగా కాలుష్యమయ్యే సమస్యను ఎదుర్కొంటోంది. ఈ గాలి కాలుష్యం ఆరోగ్యానికి తీవ్ర ప్రభావం చూపిస్తోంది.
పోల్యూషన్ ఎక్కువ ఉండే ప్రాంతాలు
హైదరాబాద్ నగరంలో కొన్ని ప్రాంతాల్లో విపరీతమైన కాలుష్యం ఉంది. ముఖ్యంగా వాహన రద్దీ, పరిశ్రమల ధూళి, నిర్మాణ పనులు గాలిని కలుషితం చేస్తున్నాయి. సనత్నగర్ ఈ కాలుష్యానికి ముందుంది. ఈ ప్రాంతంలో పరిశ్రమలు, భారీ వాహన రాకపోకలు, జనసాంద్రత కలిపి గాలి నాణ్యతను దెబ్బతీస్తున్నాయి. ఇక్కడ ఎయిర్ క్వాలిటీ ఇండెక్స్ (AQI) తరచూ 201–300 మధ్య ఉంటుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. శీతాకాలంలో పొగమంచు కారణంగా PM2.5 స్థాయిలు పెరుగుతాయి. దీంతో ఇక్కడ నివసించే ప్రజలు శ్వాసకోశ సంబంధి సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నారు.
పాశమైలారం, జీడిమెట్ల ప్రాంతాల్లో కూడా పారిశ్రామిక కర్మాగారాల నుంచి వచ్చే వాయువులు గాలిని కాలుష్యం చేస్తున్నాయి. పాశమైలారంలో AQI 200 సమీపంలో ఉండగా, జీడిమెట్లలో PM2.5 స్థాయిలు అధికంగా ఉంటాయి.
పటాన్చెరు, బాలానగర్ వంటి ప్రాంతాలు కూడా కాలుష్యం ఎక్కువగా ఉన్నవే. ఈ ప్రాంతాల్లో వ్యాపార యూనిట్లు, వాహనాల ధూళి, ధూపంతో గాలి నాణ్యత తగ్గిపోతుంది. జూ పార్క్ సమీపంలోని బహదూర్పుర వెస్ట్లో పచ్చదనం ఉన్నప్పటికీ, ట్రాఫిక్ రద్దీ కారణంగా AQI 167 వరకు నమోదు అవుతుంది.
కారణాలు ఏంటి?
హైదరాబాద్లో కాలుష్యానికి ప్రధాన కారణాలు రోడ్డు ధూళి (32%), వాహన వాయువులు (18%), పరిశ్రమల విడుదలలు (5%), బయోమాస్ దహనం (11%) ఉన్నాయి. నగరంలో సగటు PM2.5 స్థాయి 40.91 µg/m³, ఇది WHO సిఫారసు చేసిన పరిమితిని కేవలం 5–10 రెట్లు మించిపోతుంది. దీని వలన శ్వాసకోశ సమస్యలు, గుండె సంబంధిత వ్యాధులు పెరిగాయి.
శుద్ధమైన గాలి ఉన్న ప్రాంతాలు
కానీ, కొన్ని ప్రాంతాల్లో శుద్ధమైన గాలి కూడా ఉంది. ఈ ప్రాంతాలు పచ్చదనం, తక్కువ ట్రాఫిక్, పరిశ్రమలు లేకపోవడం వల్ల కాలుష్యంతో బాధపడటం లేదు. రాజేంద్రనగర్ వంటి ప్రాంతాలు శుద్ధమైన గాలిని అందిస్తున్నాయి. 2020లో ఇక్కడ AQI 28 నుండి 73 వరకు నమోదైంది. ఈ ప్రాంతాల్లో కాలుష్యం వల్ల వచ్చే చెడు ప్రభావం చాలా తక్కువగానే ఉంటుందని చెప్పొచ్చు.
BHEL టౌన్షిప్ కూడా శుద్ధమైన గాలిని అందిస్తుంది. ఈ ప్రాంతంలో చెట్లు, ఆట స్థలాలు, నడక ట్రాక్లు ఉండటంతో, ఇక్కడ గాలి నాణ్యత సర్వసాధారణంగా ఉంటుంది. హబ్సిగూడ, గచ్చిబౌలి, DD కాలనీ, KBR పార్క్ పరిసరాలలో కూడా చెట్ల కవర్, తక్కువ ట్రాఫిక్ కారణంగా గాలి నాణ్యత శుద్ధంగా ఉంటుంది. సెంట్రల్ యూనివర్సిటీ, సైదాబాద్ వంటి ప్రాంతాలలో కూడా తక్కువ పారిశ్రామిక కార్యకలాపాలు గాలిని కొంత వరకు క్లీన్గా ఉంచుతాయి.
సీజనల్ మార్పులు
హైదరాబాద్లో గాలి నాణ్యత కూడా సీజనల్ మార్పులతో ప్రభావితమవుతుంది. శీతాకాలంలో, ముఖ్యంగా డిసెంబర్ నెలలో, పొగమంచు కారణంగా PM2.5 స్థాయిలు పెరిగిపోతాయి. రుతుపవనాలు (ఆగస్ట్) వర్షం కణాలను కడిగివేసి గాలిని శుద్ధి చేస్తాయి. అయినప్పటికీ, సిటీ మొత్తం PM2.5 స్థాయిలు సాధారణంగా WHO మార్గదర్శకాలను మించిపోతాయి.
నివారణ మార్గాలు
హైదరాబాద్లో కాలుష్యం నివారణ కోసం కొన్ని చర్యలు తీసుకోవాలి. సనత్నగర్, పాశమైలారం వంటి ప్రాంతాలలో నివసించేవారు ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లు, మాస్క్లు వాడాలి. పరిశ్రమలపై కఠిన నిబంధనలు అమలు చేయాలి. రాజేంద్రనగర్, BHEL వంటి ప్రాంతాల్లో పచ్చదనాన్ని కాపాడుకోవాలి. పబ్లిక్ ట్రాన్స్పోర్ట్ సేవలను మెరుగుపరచడం, నిర్మాణ ధూళిని నియంత్రించడం వంటి చర్యలు గాలి నాణ్యతను మెరుగుపరుస్తాయి.