Ladakh: లద్దాఖ్ యూనియన్ టెరిటరీలోని లేహ్ నగరంలో రాష్ట్ర హోదా, ఆరో షెడ్యూల్ రక్షణల కోసం జరిగిన నిరసనలు సెప్టెంబర్ 24న భయానకంగా మారాయి. ఆందోళనకారులు, పోలీసుల మధ్య జరిగిన ఘర్షణల్లో నలుగురు మరణించగా, 90 మందికి పైగా గాయపడ్డారు. ఈ సంఘటనలు లద్దాఖ్ ప్రజల దీర్ఘకాలిక డిమాండ్లను మరింత ఉద్గ్రహించాయి. అధికారులు లేహ్లో కర్ఫ్యూ విధించి, భద్రతా బలగాలను మరింత బలోపేతం చేశారు.
2019లో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ప్రభుత్వం జమ్మూ కాశ్మీర్ను విభజించి, లద్దాఖ్ను ప్రత్యేక యూనియన్ టెరిటరీగా మార్చింది. ఈ మార్పు లద్దాఖ్ స్వయం పాలకత్వాన్ని కోల్పోయేలా చేసింది. బౌద్ధ, ముస్లిం ఆధిపత్యం ఉన్న ఈ ప్రాంతంలోని ప్రజలు భూమి, వ్యవసాయ నిర్ణయాలపై స్థానిక హక్కులు కోరుకుంటున్నారు. లద్దాఖ్కు పూర్తి రాష్ట్ర హోదా, భారత రాజ్యాంగంలోని ఆరో షెడ్యూల్లో చేర్చడం, స్థానికులకు ఉద్యోగ కోటాలు, లేహ్, కర్గిల్కు విడిపోయిన లోక్సభ సీట్లు. 2023 నుంచి హై-పవర్డ్ కమిటీ ద్వారా చర్చలు జరుగుతున్నా, మే 2023 తర్వాత ఆగిపోయాయి. తదుపరి చర్చలు అక్టోబర్ 6న జరిగే అవకాశం ఉంది.
సెప్టెంబర్ 10 నుంచి క్లైమేట్ యాక్టివిస్ట్ సోనం వాంగ్చుక్ ఆహారం బదులుగా నిరసన చేస్తున్నాడు. లేహ్ ఆపెక్స్ బాడీ (LAB), కర్గిల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ (KDA) నాయకులు 35 రోజులు అనశనం చేసి, తెస్రింగ్ ఆంగ్చుక్ (72), తాషి డోల్మా (60) ఆసుపత్రుల్లో చేరారు. ఈ వార్తతో యువత లేహ్లో షట్డౌన్ పిలుపు ఇచ్చింది. సెప్టెంబర్ 24 ఉదయం 11:30 గంటలకు ఆందోళనలు మొదలై, ప్రదర్శకులు రాళ్లు విసిరి, బీజేపీ కార్యాలయం, హిల్ కౌన్సిల్ ఆఫీస్, పోలీసు వాహనాలపై దాడి చేశారు. వారు ఆఫీసులను దహనం చేశారు. పోలీసులు టియర్ గ్యాస్, లాఠీ చార్జ్లతో ప్రతిస్పందించారు. స్వయం రక్షణ కోసం లైవ్ ఫైరింగ్ చేశారు. ఘర్షణలు మధ్యాహ్నం 4 గంటల వరకు కొనసాగాయి.
అధికారికంగా ఈ ఘటనలో నలుగురు మరణించారు. 80 మంది పైగా ఆందోళనకారులు, 40-50 మంది భద్రతా సిబ్బంది గాయపడ్డారు. కొందరు క్రిటికల్ కండిషన్లో ఉన్నారు.. కొందరు చేతులు కోల్పోయారని రిపోర్టులు తెలిపారు. మొత్తం 90 మందికి పైగా గాయాలు సంభవించాయని చెబుతున్నారు.
లేహ్ డిస్ట్రిక్ట్ అడ్మినిస్ట్రేటర్ రోమిల్ సింగ్ డోంక్ కర్ఫ్యూ విధించారు. 5 మందికి పైగా సమావేశాలు, రొచ్చకు మాటలు నిషేధం. ఇంటర్నెట్ స్పీడ్లను తగ్గించారు. టాక్సీ యూనియన్ వాహనాల రంగాన్ని ఆపేశారు. సెంట్రల్ రిజర్వ్ పోలీస్ ఫోర్స్ బలగాలు చేరాయి. భారత హోమ్ మినిస్ట్రీ సోనం వాంగ్చుక్ ‘ప్రావొకేటివ్’ మాటలకు బాధ్యత వదిలారు. లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ కవిందర్ గుప్తా దీనిని ‘కుట్ర’గా అభివర్ణించి, శాంతిని పునరుద్ధరించాలని పిలుపునిచ్చారు. బీజేపీ కాంగ్రెస్పై ఆరోపణలు చేసింది. కాంగ్రెస్ మోదీ ప్రభుత్వాన్ని ఆలస్య చర్చలకు ఓటమి చెప్పింది.
Also Read: అబ్బా చల్లని కబురు.. భారీగా తగ్గిన బంగారం ధరలు..
సోనం వాంగ్చుక్ తన అనశనాన్ని ఆపేసి, “నా శాంతియుత మార్గం విఫలమైంది. యువతకు ఈ హింసా మార్గాన్ని వదులుకోమని” అన్నాడు. ఆయన వర్చువల్ ప్రెస్ మీట్లో, “ప్రభుత్వం శాంతి ప్రతిపక్షాన్ని ఓడించి, యువతను హింసలోకి నెట్టింది” అని విమర్శించాడు. యువత, విద్యార్థులు, స్త్రీలు, మోక్షలు కూడా ఆందోళనల్లో చేరారు. సెప్టెంబర్ 25 నాటికి పరిస్థితి నియంత్రణలో ఉంది. కానీ టెన్షన్ కొనసాగుతోంది. మరిన్ని మరణాలు జరిగే అవకాశం ఉందని ఆందోళన. చర్చలు జరిగే వరకు ఆందోళనలు కొనసాగుతాయని యాక్టివిస్టులు చెబుతున్నారు.
లద్దాఖ్లోని లేహ్లో టెన్షన్ టెన్షన్..!
ఆందోళనకారులకు, పోలీసులకు మధ్య జరిగిన ఘర్షణల్లో నలుగురు మృతి.. 90 మందికి గాయాలు
లద్దాఖ్కు రాష్ట్ర హోదా ఇవ్వాలన్న డిమాండ్తో నిరనసకారుల ఆందోళనలు
లేహ్లో కర్ఫ్యూ విధించిన అధికారులు pic.twitter.com/BGdODAGSK8
— BIG TV Breaking News (@bigtvtelugu) September 25, 2025