Railways new coach policy: ఒకసారి రైలు టికెట్ బుక్ చేస్తే.. ఏ తరగతి బోగీ దొరుకుతుందో, ఎంత స్పేస్ ఉంటుందో, ఫస్ట్ ఏసీ ఉందా లేదా అనే అనుమానాలు ఉండేవి. కానీ ఇకపై అలాంటి గందరగోళం ఉండదు. ఎందుకంటే ఇండియన్ రైల్వే ఇప్పుడు ప్రయాణికుల కోసం భారీ మార్పుకు శ్రీకారం చుట్టింది. 22 ప్రధాన రైళ్లకు ఒకే తరహా బోగీలను అమర్చే విధానాన్ని అమలు చేయాలని నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇది కేవలం ఓ మార్పు మాత్రమే కాదు, రైలు ప్రయాణాలలో ఓ నూతన యుగానికి ఆరంభమని చెప్పవచ్చు.
ఈ చర్యతో ప్రయాణికులకు ఎన్నో ప్రయోజనాలు లభించబోతున్నాయి. గతంలో ప్రతి రైలులో కోచ్ల స్థితిగతులు భిన్నంగా ఉండేవి. కొన్ని రైళ్లలో ఫస్ట్ ఏసీ ఉండేది కాదు. ఇంకొన్ని రైళ్లలో థర్డ్ ఏసీ కోచ్లే తక్కువగా ఉండేవి. ఇప్పుడు అయితే ప్రతి రైలులో అదే రేకు విధానాన్ని అమలుచేస్తున్నారు. అంటే ఏ రైలు బుక్ చేసినా.. అందులో 22 బోగీలే ఉంటాయి. వాటిలో 1 ఫస్ట్ ఏసీ, 2 సెకండ్ ఏసీ, 4 థర్డ్ ఏసీ, 3 థర్డ్ ఏసీ ఎకానమీ, 6 స్లీపర్, 4 జనరల్, 2 ఎస్ఎల్ఆర్డీ (లుగేజీ కోచ్లు) ఉంటాయి.
లాభమేంటి?
ఈ విధానం ప్రయాణికులకు ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, వెయిటింగ్ జాబితాల్లో ఉండే వారు ఇక సీట్లు పొందే అవకాశాలు మెరుగవుతాయి. బోగీల సంఖ్య, తరగతులు పెరగడం వల్ల అందరికీ లభ్యత ఉంటుంది. అంతేకాదు, టికెట్ బుక్ చేసే సమయంలో.. ఈ రైలులో ఫస్ట్ ఏసీ ఉందా? అని పరిశీలించాల్సిన అవసరం కూడా ఉండదు. ఎందుకంటే ప్రతి రైలులో అదే విధానమే ఉంటుంది కాబట్టి.
అమలు ఎక్కడ?
ఇప్పటికే ఈ మార్పును మూడు రైళ్లలో ప్రారంభించారు. అవే సుబేదార్గంజ్ – శ్రీమాత వైష్ణోదేవి కట్రా ఎక్స్ప్రెస్, హౌరా – చంబల్ ఎక్స్ప్రెస్, ప్రయాగ్రాజ్ – జైపూర్ ఎక్స్ప్రెస్. ముఖ్యంగా చంబల్ ఎక్స్ప్రెస్లో తొలిసారిగా ఫస్ట్ ఏసీ కోచ్ను ప్రవేశపెట్టారు. ఇది ఆ రైలులో ప్రయాణించే వారికి ప్రత్యేక అనుభూతి.
ఇంకొక కీలక అంశం ఏమిటంటే.. ఈ పద్దతితో నిర్వహణ సులభతరం అవుతుంది. ఒకే తరహా బోగీలు అన్నివైపులా ఉండటం వల్ల రేకు తిరుగుబాటు (rake rotation) వేగంగా పూర్తవుతుంది. లోడింగ్, అన్లోడింగ్ సమయంలో సిబ్బందికి స్పష్టత ఉంటుంది. రిపేరు అవసరాలు వచ్చినప్పుడు పాత కోచ్ల గురించి ప్రత్యేకంగా చూసే అవసరం లేకుండా నేరుగా స్టాండర్డ్ బోగీలకే పనులు జరగవచ్చు. దీని వల్ల ఆపరేషన్ సమర్థత పెరుగుతుంది.
Also Read: IRCTC food fine 2025: రైలు ప్రయాణికులకు పాచిపోయిన ఆహారం.. దుకాణం బంద్!
రైల్వే అధికారుల అభిప్రాయం ప్రకారం ఇది స్టాండర్డైజేషన్ నిర్ణయం. అంటే, అన్ని రైళ్లను ఒకే నమూనాలో తయారు చేసి, నడపడం. దీని వల్ల రైళ్ల వేగం పెరుగుతుంది, సకాలంలో ప్రయాణం అవుతుంది, సీట్ల లభ్యత మెరుగవుతుంది, సిబ్బంది నిర్వహణలో క్లారిటీ వస్తుంది. ఇదంతా కేవలం ప్రయాణికులకే కాదు, రైల్వేకు కూడా లాభదాయకం. ఎందుకంటే ఒకే డిజైన్ ఉండటం వల్ల మెయింటెనెన్స్ ఖర్చులు తగ్గుతాయి. డబ్బు ఆదా అవుతుంది.
ఇది చూసి ఇంకా మిగతా రైళ్ల సంగతేంటి? అని అనిపించవచ్చు. ఇది కేవలం మొదటి దశ మాత్రమే. తర్వాత దశల్లో దేశవ్యాప్తంగా ఈ విధానం విస్తరించనుంది. ప్రయోగాత్మకంగా ప్రారంభించిన ఈ కొత్త దిశ త్వరలోనే అన్నిరైల్వేలలో కనిపించబోతుంది. ప్రయాణం అనేది కేవలం గమ్యస్థానానికి చేరడం కాదు. అది ఓ అనుభవం. దానిని ఆనందంగా, సౌకర్యంగా, సురక్షితంగా మార్చాలన్నదే ఇండియన్ రైల్వే లక్ష్యం. ఈ మార్పు ద్వారా ఆ లక్ష్యం మరింత సమీపమవుతుంది. కొత్త మార్గం, కొత్త కోచ్లు, కొత్త నిబంధనలు అన్నీ కలిసి మన ప్రయాణాన్ని మరింత సరళం చేయబోతున్నాయి.