Anemia: రక్తహీనత అనేది మన శరీరంలో ఎర్ర రక్త కణాల సంఖ్య లేదా వాటిలో ఉండే హిమోగ్లోబిన్ స్థాయి సాధారణం కంటే తక్కువగా ఉండటం వల్ల వస్తుంది. హిమోగ్లోబిన్ అనేది శరీరంలోని అన్ని భాగాలకు ఆక్సిజన్ను మోసుకెళ్లే ముఖ్యమైన ప్రోటీన్. ఈ స్థాయి తగ్గినప్పుడు.. శరీర కణాలకు తగినంత ఆక్సిజన్ అందదు. దీనివల్ల అనేక ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
రక్తహీనతకు 5 ప్రధాన లక్షణాలు:
రక్తహీనత సాధారణంగానే నెమ్మదిగా మొదలవుతుంది. కాబట్టి ప్రారంభంలో లక్షణాలు అంత స్పష్టంగా కనిపించకపోవచ్చు. కానీ.. పరిస్థితి తీవ్రమయ్యే కొద్దీ ఈ క్రింది లక్షణాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి:
అలసట, బలహీనత: ఇది రక్తహీనత యొక్క అత్యంత సాధారణ లక్షణం. శరీరానికి తగినంత ఆక్సిజన్ అందకపోవడం వల్ల కండరాలు, అవయవాలు శక్తిని కోల్పోతాయి. దీనివల్ల సాధారణ పనులు చేయడానికి కూడా చాలా కష్టంగా ఉంటుంది. రోజంతా నిద్ర లేనట్టుగా అనిపించడం, ఎప్పుడూ అలసటగా ఉండటం వంటివి దీని ప్రధాన సూచనలు.
పాలిపోయిన చర్మం: రక్తంలో హిమోగ్లోబిన్ తక్కువగా ఉన్నప్పుడు.. చర్మానికి సహజమైన రంగు తగ్గుతుంది. కళ్లు, పెదవులు, గోళ్ల కింద భాగం పాలిపోయినట్లుగా తెల్లగా కనిపిస్తాయి. ముఖ్యంగా.. కనురెప్పల లోపలి భాగం పరిశీలిస్తే ఇది సులభంగా తెలుస్తుంది.
శ్వాస ఆడకపోవడం, గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం: శరీర కణాలకు ఆక్సిజన్ కొరత ఏర్పడినప్పుడు.. ఆ లోపాన్ని పూడ్చడానికి గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం మొదలుపెడుతుంది. దీనివల్ల గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం, చిన్నపాటి శారీరక శ్రమకే శ్వాస ఆడకపోవడం వంటివి జరుగుతాయి. మెట్లు ఎక్కడం, నడవడం వంటి పనులకు కూడా ఆయాసపడతారు.
తల తిరగడం, తలనొప్పి : మెదడుకు తగినంత ఆక్సిజన్ అందకపోవడం వల్ల తల తిరిగినట్లుగా అనిపించడం, కళ్లు బైర్లు కమ్మడం వంటివి జరుగుతాయి. తరచుగా తలనొప్పి రావడం కూడా రక్తహీనత లక్షణమే. కొన్నిసార్లు నిలబడినప్పుడు కళ్లు తిరుగుతాయి, మైకం కమ్మినట్లు అనిపిస్తుంది.
చేతులు, కాళ్ళు చల్లగా ఉండటం, చికాకు: రక్త ప్రసరణ సరిగా లేకపోవడం వల్ల చేతులు, కాళ్ళు చల్లగా మారిపోతాయి. అలాగే.. తక్కువ హిమోగ్లోబిన్ స్థాయిలు మెదడు పనితీరుపై ప్రభావం చూపడం వల్ల చిన్న విషయాలకే కోపం రావడం, చిరాకు పడటం వంటి మానసిక మార్పులు కూడా వస్తుంటాయి.
రక్తహీనతకు ప్రధాన కారణాలు:
పోషకాహార లోపం: ముఖ్యంగా ఐరన్, విటమిన్ బి12, ఫోలిక్ యాసిడ్ లోపం వల్ల ఇది వస్తుంది.
రక్తస్రావం: గాయాలు, పీరియడ్స్ సమయంలో అధిక రక్తస్రావం, అంతర్గత రక్తస్రావం వల్ల కూడా రక్తహీనత వస్తుంది.
దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు: కిడ్నీ వ్యాధులు, క్యాన్సర్, రుమటాయిడ్ ఆర్థరైటిస్ వంటి కొన్ని వ్యాధులు ఎర్ర రక్త కణాల ఉత్పత్తిని తగ్గిస్తాయి.
Also Read: ఇండియాలో పెరుగుతున్న డయాబెటిస్ కేసులు.. కారణాలు ఇవే !
తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు:
రక్తహీనతను నివారించడానికి, చికిత్స చేయడానికి ఈ క్రింది చర్యలు పాటించాలి.
పోషకాహారం: ఐరన్ ఎక్కువగా ఉండే ఆకుకూరలు (పాలకూర, తోటకూర), బెల్లం, ఎండు ఖర్జూరం, దానిమ్మ, గుడ్లు, మాంసం వంటివి తీసుకోవాలి.
విటమిన్ సి: ఐరన్ను శరీరం బాగా గ్రహించడానికి విటమిన్ సి అవసరం. నిమ్మకాయ, నారింజ, ఉసిరి వంటివి ఆహారంలో చేర్చుకోవాలి.
డాక్టర్ని సంప్రదించడం: పై లక్షణాలు ఏవైనా కనిపిస్తే.. వెంటనే డాక్టర్ని సంప్రదించి రక్త పరీక్షలు చేయించుకోవడం అవసరం.